Skjåk Almenning

Skjåk Almenning er ei privat bygdealmenning med særs lang og rik historie. Historia går langt attende i tid, faktisk heilt til 1798. Fram til 1725 tilhøyrde almenninga den danske kongetrona. Grunna kapitalbehov valde kongen å selje eigedommen til godseigar Johan Joakim Loenicher. I perioden fram til 1798 kom almenninga på sal fleire gongar før sambygdingane gjekk saman og kjøpte eigedommen 22.januar 1798. Almenninga vart no privat i staden for kongealmenning. Derav uttrykket: “I takksemd til dei framsynte menn som kjøpte Skjåk Almenning i 1798.” Kjøpesummen var på 2500 riksdalar som vart utlikna i “hudskyld” på dei ulike bruka som vart delaktige i kjøpesummen. Hudskylden vart målt i huder og skinn der 1 hud utgjorde 12 skinn. Denne praksisen viser eigarskapet til kvart enkelt bruk og er faktisk gjeldande den dag i dag. Almenninga er eigd av ikring 200 gardsbruk og i alt vel 350 bruk har bruksrett.

Skjåk Almenning ligg lengst vest i Oppland fylke, der austland møter vestland, i grensestroka mot Møre og Romsdal og Sogn og Fjordane. Naturen er vakker og variert, med slake flyer i aust, og kvasse tindar og brear i vest. Skjåk er den mest nedbørfattige kommunen i landet, og somrane er vanlegvis tørre og varme - medan områda vestover er snøsikre vinterstid. 
 
Almenninga dekkjer eit landareal på i underkant av 2 millionar dekar, og eigedomen utgjer 95 % av arealet i Skjåk kommune. Dette er den største private eigedommen i Noreg.
Det aller meste er høgfjellsområde. Arealet fordeler seg prosentvis om lag slik: 83 % fjell og vidde, 6 % brear, 5 % vatn og vassdrag, 6 % skog – av dette 82 000 dekar produktiv skog (furu). Det lågaste punktet, litt vest for Nordberg kyrkje, er 420 m.o.h., og den høgste fjelltoppen er Nørdre Hestbrepiggen på 2172 m.o.h. I alt 18 toppar når over 2000 moh.
 
I Skjåk har vi to store verneområde, Reinheimen nasjonalpark i nord, og Breheimen nasjonalpark i sør. I tillegg har vi to større naturreservat, Hondsrøve og Einstullie, som er oppretta for å ta vare på gamal urskogprega furuskog med spesielle artar knytt til dette økosystemet. Området vårt har tydelegvis vore forvalta godt, med høg verneverdi - sidan nær 80 % av arealet til Skjåk Almenning har fått vernestatus. Enten som landskapsvernområde, nasjonalpark eller naturreservat. Dette gje enkelte avgrensingar i bruk av området, men kan også skape moglegheiter innanfor næringsutvikling.